เอ็กซ์แพนชั่นวาล์ว (Expansion Valve) คืออะไร? ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของระบบได้อย่างไร?

ในระบบทำความเย็นและปรับอากาศ ไม่ว่าจะเป็นในห้องเย็น ตู้แช่สินค้า หรือระบบแอร์บ้าน ล้วนต้องมีการควบคุมการไหลของสารทำความเย็นอย่างแม่นยำ และหนึ่งในอุปกรณ์สำคัญที่ช่วยให้ระบบสามารถควบคุมอุณหภูมิได้อย่างมีประสิทธิภาพก็คือ “เอ็กซ์แพนชั่นวาล์ว” (Expansion Valve) วันนี้เราจะพาไปทำความรู้จักตั้งแต่พื้นฐานว่า expansion valve คืออะไร? ทำหน้าที่อย่างไร? มีกี่ประเภท? ไปจนถึงข้อดีที่ช่วยยกระดับการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น 

ทำความรู้จัก Expansion Valve คืออะไร

Expansion Valve คือ อุปกรณ์ลดความดันภายในระบบปรับอากาศและระบบทำความเย็น เพื่อทำให้สารทำความเย็นหรือน้ำยาแอร์ที่มีอุณหภูมิสูงที่มาจากคอยล์ร้อน (Condenser) ให้มีอุณหภูมิต่ำลงก่อนจะระเหยกลายเป็นแก๊ส(Gas) แล้วไหลเข้าไปในคอยล์เย็น (Evaporator) จากนั้นสารทำความเย็นจะถูกดูดกลับไปอัดที่ Compressor อีกครั้ง

กระบวนการนี้มีความสำคัญอย่างมาก เพราะการควบคุมการไหลของน้ำยาแอร์ให้เหมาะสมนั้น จะทำให้ระบบสามารถทำงานได้อย่างเสถียร ประหยัดพลังงาน และช่วยยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์ในระบบได้อีกด้วย 

เอ็กซ์แพนชั่นวาล์ว มีกี่แบบ? 

หากแบ่งตามหลักการทำงานและการควบคุมการฉีดสารทำความเย็น เราสามารถแบ่งประเภทของเอ็กซ์แพนชั่นวาล์วได้เป็น 2 ประเภทหลัก ดังนี้

1. Thermostatic Expansion Valve (TXV)

Thermostatic Expansion Valve TXV เป็นประเภทที่พบได้บ่อยในระบบทำความเย็นทั่วไป โดยมีจุดเด่นคือ ใช้อุณหภูมิเป็นตัวควบคุมการเปิด-ปิดวาล์ว องค์ประกอบสำคัญของ TXV ได้แก่ กระเปาะ (Bulb) ที่มักจะบรรจุสารระเหยได้ในอุณหภูมิต่ำไว้ภายใน และจะถูกติดตั้งแนบอยู่กับท่อดูดกลับของคอยล์เย็น (Suction Line) เมื่ออุณหภูมิที่ท่อดูดกลับสูงขึ้น สารในกระเปาะจะขยายตัว กดแผ่นไดอะแฟรม (Diaphragm) ให้วาล์วเปิดออกมากขึ้นเพื่อฉีดน้ำยาเข้าไปเพิ่ม แต่ถ้าอุณหภูมิลดลง วาล์วจะเปิดน้อยลงหรือลดการฉีดน้ำยาทำให้เกิดสมดุล

2. Electronic Expansion Valve (EXV)

Electronic Expansion Valve (EXV) จะใช้สัญญาณไฟฟ้าและตัวควบคุม (Electronic Control) หรือ PID control ในการตรวจจับค่า superheat ( “Superheat = อุณหภูมิที่วัดได้ที่ท่อดูด − อุณหภูมิที่แปลงจากความดัน”) ที่ท่อดูดกลับคอมเพรสเซอร์ (Suction Line) หลังจากนั้น EXV จะทำการฉีดสารทำความเย็นให้เหมาะสมตามที่ได้ตั้งค่า Superheat ไว้ในตัวควบคุม (Electronic Control) 

โดย EXV แบ่งเป็น 2 ชนิด ดังนี้

2.1) Eelectronic expansion valve แบบ PWM Valve ใช้การเปิด-ปิด วาวล์ว (Valve) ในการฉีดและหยุดฉีดสารทำความเย็น ทำให้ได้ปริมาณน้ำยาที่ต้องการ โดยใช้ช่วงเวลาในการควบคุมการเปิด-ปิด

SANHUA model : PEV Series	กราฟแสดงการทำงานของวาวล์ว PWM Valves

 

2.2) Eelectronic expansion valve แบบ Step Motor ใช้การหมุนเเข็มฉีดสารทำความเย็น เลื่อนขึ้น-ลง เพื่อให้ได้ปริมาณสารทำความเย็นที่ต้องการ ทำให้ความคุมปริมาณการฉีดน้ำยาได้ละเอียด และต่อเนื่องทำให้อุณหภูมิของระบบคงที่ เหมาะสำหรับระบบที่ต้องการความนิ่งของอุณหภูมิสูง เช่น ห้องแช่แข็ง หรือห้องแล็บควบคุมอุณหภูมิ เป็นต้น 

SANHUA model : LPF Series, DPF Series, VPF Series	กราฟแสดงการทำงานของวาวล์ว Step motor

 

Electronic Expansion Valve ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของระบบอย่างไร?

• มีความแม่นยำในการฉีดสารทำความเย็น
• ลดการแลกเปลี่ยนอุณหภูมิคอยล์เย็น (Evaporator) ทำให้อุณหภูมิภายในห้องเย็นมีอุณห๓ุมิที่สม่ำเสมอ
• เมื่อลดการแลกเปลี่ยนอุณหภูมิคอยล์เย็น (Evaporator) แล้วส่งผลให้การบีบ-อัดของคอมเพรสเซอร์ลดลง ทำให้การใช้ Electronic Expansion Valve (EXV) ประหยัดพลังงานมากกว่าการใช้ Thermostatic Expansion Valve (TXV)
• สามารถดึงอุณหภูมิได้ไวมากถึง 30% ในสภาวะที่โหลดทำความเย็นเกิดการเปลี่ยนแปลงฉับพลัน

ประเภทของ Electronic Expansion Valve ตามลักษณะการใช้งาน

ตามการใช้งานเฉพาะทาง Electronic Expansion Valve ยังสามารถเลือกใช้งานได้หลายรูปแบบ ได้แก่

1. Main Circuit ใช้ควบคุมหลักในระบบ
2. Liquid Injection (Discharge Temp Control) สำหรับฉีดน้ำยาเพื่อลดอุณหภูมิ discharge
3. Condensing Pressure Regulating Valve ใช้ควบคุมแรงดันคอนเดนเซอร์ให้คงที่
4. Hot Gas Bypass Valve ใช้สำหรับควบคุมการไหลของแก๊สร้อนเพื่อรักษาโหลดความเย็น
5. Evaporating Pressure Regulating และ Crankcase Pressure Regulating Valve สำหรับควบคุมแรงดันในคอยล์เย็นและ crankcase ของคอมเพรสเซอร์

สรุป

expansion valve คือ หนึ่งในหัวใจสำคัญของระบบทำความเย็นและระบบปรับอากาศที่ช่วยควบคุมอัตราการไหลของสารทำความเย็นให้มีความเหมาะสมกับภาระงาน เพื่อให้ระบบทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ โดยสามารถเลือกใช้ได้ทั้ง Thermostatic Expansion Valve (TXV) สำหรับระบบพื้นฐาน หรือ Electronic Expansion Valve (EXV) สำหรับระบบที่ต้องการความแม่นยำสูง ประหยัดพลังงาน และตอบสนองโหลดได้อย่างรวดเร็ว

หากคุณกำลังมองหาอุปกรณ์ทำความเย็นหรือปรึกษาเรื่องระบบทำความเย็นระดับอุตสาหกรรม ทีมงาน แสงชัย กรุ๊ป พร้อมให้คำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ พร้อมสินค้าคุณภาพจากแบรนด์ชั้นนำระดับโลก

สามารถติดต่อและสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้เลยที่ 

Tel: 02-446-5656 ต่อ 3210

อินบ็อกซ์ : m.me/sangchaigroup

LINE Official : https://lin.ee/5XmBNx8